भगवद्गीता – अध्याय ५ – कर्मसंन्यासयोग
भगवद्गीता – अध्याय ५ – कर्मसंन्यासयोग – श्लोक, अन्वय, शब्दार्थ
Bhagavad – Gita – Chapter 5 – karmasanyasayoga – Verse, Order, Meaning
Ancient Wisdom, Life and Happiness
भगवद्गीता – अध्याय ५ – कर्मसंन्यासयोग – श्लोक, अन्वय, शब्दार्थ
Bhagavad – Gita – Chapter 5 – karmasanyasayoga – Verse, Order, Meaning
भगवद्गीता – अध्याय ४ – ज्ञानकर्मसंन्यासयोग – श्लोक, अन्वय, शब्दार्थ
Bhagavad – Gita – Chapter 4 – jnanakarmasanyasayoga – Verse, Order, Meaning
भगवद्गीता अध्याय ३ कर्मयोग श्लोक, अन्वय, शब्दार्थ Bhagavad Gita Chapter 3 Verse, Order, Meaning, Karmayoga
भगवद्गीता अध्याय २ सांख्ययोग श्लोक, अन्वय, शब्दार्थ Bhagavad Gita Chapter 2 Verse, Order, Meaning, Sankhyayoga
भगवद्गीता अध्याय १ अर्जुनविषादयोग श्लोक, अन्वय, शब्दार्थ Bhagavad Gita Chapter 1 Verse, Order, Meaning
भगवद्गीता अध्याय ९ राजविद्याराजगुह्ययोग परस्परविरोधी वाटणारे परंतु कर्मसिद्धांताचे समर्थन करणारे हे तत्व जाणणे ही खरी श्रेष्ठ विद्या आहे म्हणून याला राजविद्या असे म्हटले आहे. पाप पुण्याच्या कोष्टकातील सकाम भक्तीच्याही पुढे जाऊन निष्काम भावनेने परमात्म्याची भक्ती केल्यासच त्याची प्राप्ती होते हे खरे गुह्य (गुपित किंवा गुढ तत्व) म्हणूनच या अध्यायाचे नाव राजविद्याराजगुह्ययोग असे ठेवले आहे.
श्रीकृष्ण श्रद्धा आणि अंधश्रद्धा यातला भेद सांगतो. धर्माच्या नावाखाली मानवाने देवावर कसे अतिक्रमण केले हे तो दाखवून देतो.
मायेच्याही पलिकडे असणाऱ्या परमात्म्याचा साक्षात्कार होणे म्हणजे विज्ञान. प्राप्त ज्ञानाचा प्रत्यय येणे म्हणजे विज्ञानयोग.
प्रत्येक मनुष्य मग तो सामान्य गृहस्थ असो, असामान्य कलाकार किंवा व्रतस्थ योगी आत्मसंयमनाच्या मार्गाने कोणीही भगवंताशी एकरुप होऊ शकतो हेच श्रीकृष्ण अर्जुनाला पटवून देतो. जीवनाचा आस्वाद घेत प्रेयसाकडून श्रेयसाकडे जाणे हे खरे ज्ञान आहे कारण सर्वाभूती परमेश्वर आहेच म्हणूनच मग त्याचे स्वरुप कलेतून, तपस्येतून, कर्मातून किंवा निव्वळ भक्तीतूनही जाणता येईल. आवश्यक आहे तो त्या त्या मार्गावरील साधकाचा आत्मसंयम…….
ज्याचे अंतःकरण ज्ञान-विज्ञानाने तृप्त आहे, ज्याची स्थिती निर्विकार आहे, ज्याने इंद्रिये पूर्णपणे जिंकली आहेत आणि ज्याला दगड, माती व सोने समान आहे, तो योगी युक्त म्हणजे भगवंताला प्राप्त झालेला आहे, असे म्हटले जाते.
आत्मज्ञ होण्यासाठी व्यक्ती कोणता मार्ग निवडते यापेक्षा त्या मार्गावरून किती निष्ठेने वाटचाल करते हे जास्त महत्वाचे आहे. मार्ग हा व्यक्तीपरत्वे भिन्न असणार यात शंकाच नाही. अचल राहते ती निष्ठा जी कर्ममार्गी व्यक्तीला इंद्रियनिग्रह आणि ज्ञानी संन्यासाला नैष्कर्म्याप्रत नेते.
धर्मग्रंथ म्हणून नुसते अंधश्रद्धेने कवटाळून बसणे हे जसे चुकीचे आहे तसेच ते जुने कालबाह्य वाङ्मय म्हणून झिडकारणेही तितकेच चुकीचे आहे. कोणत्याही टोकाच्या भूमिकेपेक्षा विवेकी वृत्तीने चतुरस्त्र अभ्यास करून वेद आणि वैदिक साहित्यातून मिळणारे सर्वांगीण ज्ञान प्राप्त करण्याचा प्रयत्न करणे गरजेचे आहे.